Poznaj naszą ofertę szkoleń stacjonarnych i online z zakresu podatków, ubezpieczeń społecznych, wynagrodzeń, prawa pracy i HR.
Należyta staranność w VAT
Jak informuje Ministerstwo Finansów, w ostatnich latach w państwach członkowskich Unii Europejskiej – w tym w Polsce – obserwuje się niepokojące zjawisko wykorzystywania mechanizmów konstrukcji podatku VAT do uzyskiwania niezgodnych z prawem korzyści. Dotyczy to przede wszystkim uszczuplania należności budżetu państwa poprzez wyłudzanie nienależnego zwrotu tego podatku lub nieodprowadzanie należności podatkowych z tytułu VAT.
Charakterystyczną cechą zjawiska jest wykorzystanie w łańcuchu transakcji podmiotu pełniącego rolę tzw. „znikającego podatnika" (ang. missing trader). Podmiot taki nie odprowadza należnego podatku do budżetu, a jednocześnie tworzy formalne podstawy do żądania jego zwrotu na dalszym etapie. W tę najpopularniejszą formę oszustwa w podatku VAT zaangażowanych może być kilka, a nawet kilkanaście podmiotów nie tylko z Polski, lecz także z innych państw UE.
Taka sytuacja powoduje możliwość wystąpienia realnego zagrożenia konkurencyjności dla uczciwych przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność zgodnie z prawem i regułami rynku, przez zaniżanie cen o wartość nieodprowadzonego podatku, jak i bezpośrednie straty budżetu państwa w wyniku wyłudzania zwrotów lub uszczuplania jego należności. W praktyce okazuje się, że uczestnikami tego procederu mogą stać się także uczciwi, lecz nieostrożni bądź niedoinformowani przedsiębiorcy, którzy w następstwie narażają się na możliwość zakwestionowania przez organy podatkowe ich prawa do odliczenia podatku naliczonego.
W związku z powyższym w dniach od 30 czerwca do 28 lipca 2017 r. miały miejsce konsultacje podatkowe w sprawie listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Obecnie nie jest jeszcze znana opracowana lista omawianych przesłanek należytej staranności w podatku VAT. Jednak wraz z publikacją zawiadomienia o rozpoczęciu konsultacji podatkowych Ministerstwo Finansów powołało się na dosyć szerokie orzecznictwo sądów administracyjnych, wskazując w tym przedmiocie przede wszystkim na: zawarcie pisemnej umowy, uzyskanie dokumentów rejestracyjnych kontrahenta i uzyskanie kopii jego deklaracji podatkowych, ustalenie płatności na rachunek bankowy, sprawdzenie miejsca siedziby kontrahenta, uzyskanie kopii stosownych zezwoleń wymaganych w danej branży, czy też zweryfikowanie źródła dostawy towarów.
Celem przeprowadzonych konsultacji podatkowych było opracowanie możliwie kompletnej i precyzyjnej listy przesłanek należytej staranności. Zastosowanie takich przesłanek już w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania u podatników prawa do odliczenia podatku VAT, w następstwie uznania, że podatnicy nie wiedzieli i nie mogli wiedzieć, że w ramach danej transakcji ich dostawca dopuścił się przestępstwa.
Takie rozwiązanie ma zapewnić, aby uczciwi podatnicy wiedzieli, jakie czynności powinni podjąć, aby nie być narażonym na ryzyko zakwestionowania u nich przez organy podatkowe prawa do odliczenia podatku naliczonego. Tym samym lista należytej staranności winna przyczynić się do zwiększenia pewności prawa i pewności w prowadzeniu uczciwej działalności gospodarczej, a także wyeliminowania z rynku nieuczciwych podmiotów.
Marcin Górski
adwokat, doradca podatkowy, partner w spółce Górski Grzyb Adwokaci i Doradcy Podatkowi sp. p.
Natalia Antoszczuk
prawnik w Kancelarii Górski Grzyb Adwokaci i Doradcy Podatkowi sp. p., aplikantka adwokacka w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie, absolwentka Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Polecamy najbliższe szkolenia VAT:
Przedsiębiorca ma prawo do 0% stawki VAT w stosunku do zaliczki otrzymanej na eksport towarów, który nastąpi w ciągu 2 miesięcy. Dłuższy termin jest możliwy tylko przy specyficznych dostawach. To wnioski z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 października 2016 r. (nr IPPP3/4512-584/16-2/KT).
Podatnik zawarł z kontrahentem z Chin umowę na dostawę i dystrybucję określonego towaru. Ponieważ produkt musi być transportowany w odpowiednich warunkach z uwagi na konieczność utrzymania właściwej temperatury i wilgotności, co uniemożliwia dostarczenie całego zamówienia równocześnie, to partnerzy ustalili, że część towaru będzie magazynowana u sprzedawcy, a towar zostanie wysłany partiami.
Spółka uważała, że ma prawo do zastosowania stawki VAT 0% zgodnie z art. 41 ust. 9a oraz 9b ustawy o VAT. Jest to możliwe, ponieważ wywóz produktu w terminie późniejszym niż 2 miesiące licząc od końca miesiąca, w którym spółka otrzymała zaliczkę, znajduje uzasadnienie w specyfice dostaw produktu, potwierdzonej warunkami dostawy. W opinii spółki, takie stanowisko jest prawidłowe w odniesieniu do całej partii towaru objętej zaliczką. Organ podatkowy przyznał spółce rację.
Zasadą jest wywóz towarów w terminie 2 miesięcy
Z przepisów wprost wynika, że w przypadku otrzymywania zaliczek na poczet eksportu towarów możliwe jest stosowanie stawki 0%. Stawka ta ma jednak zastosowanie warunkowo. Jednym z warunków jest to, aby wywóz towarów nastąpił w terminie 2 miesięcy – licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał zaliczkę (art. 41 ust. 9a ustawy o VAT). Brak wywozu towarów w tym terminie skutkuje utratą prawa do zastosowania stawki 0% i koniecznością skorygowania deklaracji VAT-7/VAT-7K złożonej za okres rozliczeniowy otrzymania zaliczki (zob. przykładowo interpretację indywidualną nr IBPP1/443-570/14/DK, czy interpretację indywidualną nr ITPP3/4512-180/16/MD).
Od każdej zasady są wyjątki
Czasami jednak stawka 0% ma zastosowanie także w przypadku otrzymywania zaliczek na poczet eksportu towarów, jeżeli wywóz towarów nastąpi w terminie późniejszym. Dzieje się tak pod warunkiem, że wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów.
Przepis ten jest bardzo ogólny. W konsekwencji ocena, czy warunek ten jest spełniony, może być dokonywana w oparciu o różne dokumenty. Potwierdził to organ podatkowy w analizowanej interpretacji indywidualnej. Fiskus przypomniał, że warunki dostawy towaru wynikać mogą z różnego rodzaju dokumentów związanych z realizacją przedmiotowej transakcji – w tym m.in. treści zamówienia, faktur, korespondencji z kontrahentem itp.
Wywóz partiami nie wyklucza stawki 0%
Ponadto z tej interpretacji wynika, że wskazany przepis może mieć zastosowanie również w przypadkach, gdy wywóz poza Unię Europejską zaliczkowanych towarów jest dokonywany partiami. W szczególności nie jest tak, że wywóz poza UE pierwszej partii zaliczkowanych towarów skutkuje zakończeniem stosowania art. 41 ust. 9b ustawy o VAT w stosunku do pozostałych zaliczkowanych towarów. Jeżeli tylko wywóz tych pozostałych towarów w późniejszym terminie (lub późniejszych terminach) jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu (lub terminy wywozów) towarów, stawka 0% ma nadal zastosowanie.
Podstawa prawna: art. 41 ust. 9a i ust. 9b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
Tomasz Krywan
doradca podatkowy
Polecamy warsztaty
| TYTUŁ I MIEJSCE SZKOLENIA | TERMIN I CENA |
| Podatek VAT w obrocie międzynarodowym – praktyczne warsztaty. Transakcje wewnątrzwspólnotowe (WDT/WNT), eksport, import towarów i usług, rozliczenia importu usług, ewidencje i deklaracje VAT (JPK_V7), transakcje łańcuchowe, dokumentowanie za pomocą KSeF. Stacjonarne  Warszawa |  03.07.2025 04.07.2025  1520.00 + VAT |
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 9 lutego 2017 r. istotny wyrok w sprawie Euro Tyre BV przeciwko Autoridade Tributária e Aduaneira (sygn. akt C-21/16), który dotyczył kwestii, czy zwolnienie dostaw wewnątrzwspólnotowych przewidziane w art. 138 ust. 1 dyrektywy VAT może zależeć od tego, czy nabywca mający siedzibę w kraju członkowskim innym niż państwo członkowskie rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów jest zarejestrowany w tym pierwszym państwie na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych i czy znajduje się on w systemie wymiany informacji o VAT (VIES).
Euro Tyre jest portugalskim oddziałem spółki prawa niderlandzkiego, Euro Tyre BV i prowadzi działalność w zakresie przywozu, wywozu i wprowadzania do obrotu opon różnych marek dla detalistów na terytorium Portugalii i Hiszpanii. Na rynku hiszpańskim dokonuje sprzedaży częściowo bezpośrednio, a częściowo za pośrednictwem dystrybutora – spółki Euro Tyre Distribución de Neumáticos SL.
Spór w postępowaniu głównym dotyczył szeregu transakcji sprzedaży realizowanych na rzecz Euro Tyre Distribución de Neumáticos w latach 2010-2012. W momencie dokonywania tych transakcji sprzedaży spółka ta była zarejestrowana jako podatnik VAT w Hiszpanii. Natomiast nie podlegała jeszcze w tym państwie członkowskim systemowi opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia ani nie była zarejestrowana w VIES. Dopiero 19 marca 2013 r. hiszpańska administracja podatkowa przyznała jej status wewnątrzwspólnotowego podmiotu gospodarczego i zarejestrowała ją w tym systemie ze skutkiem od 1 lipca 2012 r.
Euro Tyre zgłosił wspomniane transakcje sprzedaży jako wewnątrzwspólnotowe dostawy zwolnione na podstawie art. 14 lit. a) RITI.
W wyniku kontroli podatkowej dotyczącej lat 2010-2012 urząd kontroli podatkowej w Portugalii uznał, że określone w art. 14 lit. a) RITI przesłanki zwolnienia nie zostały spełnione, ponieważ w momencie dokonywania rozpatrywanych transakcji sprzedaży spółka Euro Tyre Distribución de Neumáticos nie była ani zarejestrowana do celów dokonania transakcji wewnątrzwspólnotowych w Hiszpanii, ani zarejestrowana w VIES.
Dlatego organ podatkowy i celny określił nową wysokość zobowiązania podatkowego w zakresie VAT należnego od Euro Tyre za lata 2010-2012 wraz z odsetkami za zwłokę.
Euro Tyre zakwestionował tę decyzję. Po oddaleniu jego nieprocesowego zastrzeżenia oraz odwołania w ramach toku instancji, Euro Tyre wniósł skargę do sądu odsyłającego i stwierdził, iż przewidziana w art. 14 lit. a) RITI przesłanka, zgodnie z którą nabywca musi być objęty systemem opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz zarejestrowany w VIES, jest rezultatem nieprawidłowej transpozycji dyrektywy VAT. Przesłanka taka nie znajduje się bowiem w art. 138 owej dyrektywy i stanowi co najwyżej wymóg o charakterze formalnym nałożony przez Portugalię.
Sąd odsyłający zwrócił uwagę na to, że od czerwca 2010 r. spółka Euro Tyre Distribución de Neumáticos była zarejestrowana do celów VAT w Hiszpanii na potrzeby transakcji krajowych pod numerem identyfikacyjnym, który znajdował się na wszystkich fakturach dotyczących rozpatrywanych transakcji sprzedaży, a także na związanych z nimi informacjach podsumowujących. Natomiast w momencie dokonywania tych transakcji sprzedaży spółka ta, będąca podatnikiem VAT, nie była objęta systemem opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz nie była zarejestrowana w systemie VIES. Euro Tyre wiedział o tym stanie rzeczy, lecz oczekiwał, że hiszpańska administracja podatkowa przyzna Euro Tyre Distribución de Neumáticos status wewnątrzwspólnotowego podmiotu gospodarczego ze skutkiem wstecznym. Ponadto portugalski organ podatkowy stwierdził, że w niniejszej sprawie po stronie Euro Tyre nie doszło ani do oszustwa podatkowego, ani do unikania opodatkowania.
Dlatego sąd arbitrażowy do spraw podatkowych w Portugalii postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z pytaniami prejudycjalnymi:
- Czy art. 131 i art. 138 ust. 1 dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów sprzeciwiają się temu, by organ podatkowy państwa członkowskiego odmówił przyznania zwolnienia z VAT przekazującemu towar mającemu miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym państwie członkowskim, gdyż nabywca, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym państwie członkowskim, nie jest zarejestrowany w VIES ani nie jest objęty w tym kraju systemem opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, chociaż w momencie przekazania posiada on ważny numer identyfikacyjny VAT w tym innym państwie członkowskim, który to numer wykorzystano w treści faktur dotyczących transakcji i gdy spełniono materialnoprawne łączne przesłanki wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, to jest gdy uprawnienie do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przekazane nabywcy i gdy dostawca wykaże, że rzeczony towar został wysłany lub przewieziony do innego państwa członkowskiego oraz że w wyniku owej wysyłki lub transportu ten sam towar opuścił fizycznie terytorium państwa członkowskiego wysyłki do nabywcy będącego podatnikiem lub osoby prawnej działającej w takim charakterze w państwie członkowskim odmiennym od państwa wysyłki towarów?
- Czy zasada proporcjonalności sprzeciwia się temu, by art. 138 ust. 1 dyrektywy VAT interpretować w ten sposób, że należy odmówić zwolnienia z VAT w przypadku, gdy mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim przekazujący towar wiedział o tym, iż nabywca mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym państwie członkowskim, choć posiada w tym innym państwie członkowskim ważny numer identyfikacyjny VAT, nie jest zarejestrowany w systemie VIES ani nie był objęty w tym kraju systemem opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, ale oczekiwał, że nabywca zostanie wpisany do rejestru ze skutkiem wstecznym jako wewnątrzwspólnotowy podmiot gospodarczy?
Trybunał Sprawiedliwości orzekł: artykuł 131 i art. 138 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, iż stoją one na przeszkodzie temu, aby organ podatkowy danego państwa członkowskiego odmawiał zwolnienia wewnątrzwspólnotowej dostawy z podatku od wartości dodanej z tego tylko względu, że w momencie tej dostawy nabywca, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim przeznaczenia i posiadający numer identyfikacyjny do celów podatku od wartości dodanej ważny do dokonywania transakcji w tym państwie, nie jest ani zarejestrowany w systemie wymiany informacji o podatku od wartości dodanej, ani objęty systemem opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia, chociaż nie istnieje żadna konkretna przesłanka wskazująca na popełnienie oszustwa podatkowego oraz ustalono, że przesłanki materialnoprawne zwolnienia z podatku od wartości dodanej zostały spełnione.
W tym wypadku art. 138 ust. 1 dyrektywy, interpretowany w świetle zasady proporcjonalności, stoi również na przeszkodzie takiej odmowie, jeżeli sprzedawca wiedział o sytuacji nabywcy w zakresie podatku od wartości dodanej i był przekonany, że nabywca zostanie w późniejszym czasie zarejestrowany ze skutkiem wstecznym jako wewnątrzwspólnotowy podmiot gospodarczy.
S.W.
Polecamy najbliższe warsztaty:
Duża nowelizacja ustawy o VAT już w Sejmie
W piątek 4.11.2016r. odbyło się pierwsze czytanie tzw. „dużej” nowelizacji ustawy o VAT.
Jej podstawowy cel:- ograniczenie nadużyć i uszczelnienie poboru VAT poprzez m.in. przywrócenie tzw. sankcji administracyjnej i ograniczenie rozliczeń kwartalnych .Projekt trafił do komisji. Rządowy dokument przedstawił posłom wiceminister finansów Leszek Skiba. "Celem proponowanych rozwiązań jest uszczelnienie systemu VAT, spowodowanie większych wpływów z tytułu VAT i przywrócenie zasad uczciwej konkurencji przez eliminację z rynku nieuczciwych podmiotów" - mówił wiceminister. Dodał, że rozwiązanie zmniejszy lukę podatkową o 2 punkty procentowe, czyli o 3,4 mld zł.
Projekt przewiduje rozszerzenie stosowania tzw. mechanizmu odwróconego obciążenia (gdy nabywca, a nie dostawca rozlicza VAT) na transakcje, których przedmiotem będą m.in. określone usługi budowlane. Powodem do zastosowania tego mechanizmu będą nieprawidłowości zaobserwowane na rynku usług budowlanych, w tym również z wykorzystaniem faktur nieodzwierciadlających rzeczywistych transakcji.
Odwrócony VAT obejmie też procesory, gdy łączna ich wartość w ramach jednolitej gospodarczo transakcji przekroczy 20 tys. zł bez kwoty podatku, oraz niektóre towary z kategorii złota o próbie niższej niż 325 tysięcznych, srebra i platyny. Chodzi o metale nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu bądź proszku oraz niektóre półprodukty z nich.
Skiba podkreślał, że zmienione zostaną zasady dokonywania zwrotu VAT w terminie 25 dni. Dodał, że ograniczono stosowanie kwartalnych rozliczeń VAT. Nadal z tej formy rozliczeń będą mogły korzystać tylko małe przedsiębiorstwa, tj. podatnicy podatku VAT, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła 1,2 mln euro w poprzednim roku podatkowym.
Projekt wprowadza także obowiązek elektronicznego składania deklaracji VAT. Zostanie on wprowadzony od 1 stycznia 2017 r., jak mówił Skiba, dla podatników: zobowiązanych do zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE; będących dostawcami lub nabywcami towarów i usług objętych mechanizmem odwróconego obciążenia; obowiązanych, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do składania deklaracji, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Natomiast od 1 stycznia 2018 r. obowiązek składania deklaracji VAT w formie elektronicznej zostanie wprowadzony dla pozostałych podatników VAT.
Projekt przewiduje także obowiązek elektronicznego składania informacji podsumowujących, wyłącznie za okresy miesięczne. Zdaniem Skiby ułatwi to wprowadzanie danych do systemu informatycznego resortu finansów, a w efekcie przyspieszy ich analizę i wykrywanie ewentualnych oszustw.
Zmienione mają zostać przepisy dotyczące kaucji gwarancyjnej i tzw. odpowiedzialności solidarnej, gdy nabywca odpowiada solidarnie z dostawcą za jego zaległości podatkowe.
W projekcie zaproponowano sankcje podatkowe za nierzetelne rozliczanie podatku VAT. W przypadku zaniżenia zobowiązania podatkowego lub zawyżenia kwoty zwrotu podatku oraz niewpłacenia należnego zobowiązania, w sytuacji niezłożenia deklaracji groziłaby sankcja podatkowa w wysokości 30 proc. kwoty zaniżenia lub zawyżenia. Niższa, bo 20-proc. sankcja dotyczyłaby przypadków, w których złożono korektę deklaracji po kontroli podatkowej lub w trakcie postępowania kontrolnego.
Przewidziano także podwyższoną sankcję podatkową w wysokości 100 proc. w stosunku do podatników dopuszczających się oszustw podatkowych, w tym odliczających podatek z tzw. pustych faktur.
Zgodnie z projektem wzrośnie też limit wartości sprzedaży - ze 150 do 200 tys. zł, uprawniający do skorzystania z tzw. zwolnienia podmiotowego.
Według Skiby rozwiązanie to będzie szczególnie korzystne dla małych firm, które do tego podwyższonego progu nie będą musiały rozliczać VAT, a w konsekwencji wypełniać wszystkich obowiązków z tym związanych. "Drobni przedsiębiorcy nie będą mieli obowiązku wystawiania faktur VAT" - mówił także Skiba.
Projekt obejmuje nowelizację m.in. kodeksu karnego skarbowego, w którym zaproponowano zaostrzenie sankcji wobec osób biorących udział w oszustwach podatkowych.
Nowe rozwiązania mają obowiązywać od 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem części przepisów, które wejdą w życie 1 stycznia 2018 r.
Polecamy najbliższe szkolenia
Kary za wyłudzanie VAT
Niezwykle wysokie kary pozbawienia wolności będą groziły za wyłudzanie podatku od towarów i usług. Wynika tak z projektu Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczącego nowelizacji kodeksu karnego. Natomiast w projekcie resortu finansów dotyczącym zmiany ustawy o VAT oraz innych ustaw jest wiele przepisów, które mają zapobiec oszustwom związanym z tym podatkiem.
W uzasadnieniu do projektu dotyczącego zmian w kodeksie karnym wskazuje się, że najczęstsze sposoby wyłudzeń VAT polegają na wystawianiu faktur: przez podmiot istniejący, który nie wykonał czynności, jaka miała miejsce w rzeczywistości, lecz podatnikiem był ktoś inny; z tytułu czynności, które obiektywnie w ogóle nie miały miejsca; przez podmiot fikcyjny, który powstał tylko po to, aby wystawić dokumenty; na wystawianiu faktur i dokumentów celnych na czynność pozorną, czyli obiektywnie istniejącą, ale ukrywającą inne zdarzenie, które było w rzeczywistości inną transakcją.
Wyłudzanie tego podatku dotyczy również: dostawy towaru, który faktycznie nie opuszcza kraju – jest ona deklarowana jako dostawa wewnątrzwspólnotowa towarów lub eksport (fikcyjny wywóz); usług świadczonych na terytorium kraju, które są opodatkowane stawką podstawową, ale fikcyjne jest ich deklarowanie jako czynności opodatkowanej stawką 0% lub stawką obniżoną (zaniżenie podatku należnego); usług, jakie mają miejsce świadczenia na terytorium kraju, lecz są fikcyjnie deklarowane jako wykonane poza terytorium kraju (nieprawdziwe miejsce świadczenia); deklarowania dostawy towarów niewymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o podatku od towarów i usług jako objętych „krajowym” odwrotnym obciążeniem (fikcyjny brak podmiotowości).
W nowelizacji proponuje się, aby ten, kto w celu użycia za autentyczną, podrabia lub przerabia fakturę w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury jako autentycznej używa, podlegał karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
W myśl innego zapisu, jeżeli sprawca dopuszcza się powyższego czynu wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest wielka, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Natomiast w przypadku mniejszej wagi sprawca czynu podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Należy tu przypomnieć, że zgodnie z art. 115 § 6 kodeksu karnego, mieniem wielkiej wartości jest to, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1 000 000 złotych.
W myśl innej propozycji penalizacji: kto wystawia fakturę lub faktury, zawierające kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, podając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury lub faktur używa, będzie podlegał karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Jeżeli zaś sprawca dopuszcza się czynu określonego wobec faktury lub faktur (podrobienie, przerobienie, używanie jako autentycznej) zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest wielka, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Z kolei kto dopuszcza się przestępstwa określonego w art. 270a § 1 (w celu użycia za autentyczną, podrabia lub przerabia fakturę w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury jako autentycznej używa) albo art. 271a § 1 (wystawia fakturę lub faktury, zawierające kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, podając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury lub faktur używa) wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.
Ustawa dotycząca zmian w kodeksie karnym ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
Sławomir Wach
Autor jest redaktorem prowadzącym Biuletynów BDO: Podatki i Rachunkowość, Finanse Publiczne, Prawo Pracy i HR
Najbliższe warsztaty z tej tematyki:
Zmiany w podatku od towarów i usług od 1 stycznia 2017 r.
Minister Finansów przedstawił projekt zmian ustawy od podatku od towarów i usług. Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. Proponowane regulacje istotnie modyfikują rozliczenie VAT podatników tego podatku. Najistotniejsze zmiany dotyczą likwidacji deklaracji kwartalnych, objęcia odwrotnym obciążeniem usług budowlanych i budowlano - montażowych, nowych zasad odliczania VAT przy odwrotnym obciążeniu oraz otrzymania zwrotu VAT, czy wprowadzanie sankcji pieniężnych za zaniżenie podatku w deklaracji.
Najbliższe warsztaty:
Możesz odliczać VAT z faktur za usługi cateringowe
Podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT od usług gastronomicznych. Może natomiast odliczyć podatek naliczony z faktury za usługi cateringowe. Przypomniał o tym dyrektor IS w Katowicach w interpretacji nr IBPP1/4512-243/16/AW.
Przedstawiciele handlowi często odwiedzają kontrahentów i odbywają rozmowy handlowe na temat dalszych działań. Czasami takie spotkania prowadzone są w siedzibie firmy lub w restauracjach. Księgowi w takich jednostkach wciąż mają wątpliwości, czy przysługuje im prawo do odliczenia VAT z faktur za usługi gastronomiczne i cateringowe dotyczące kosztów poniesionych w związku z rozmowami biznesowymi z kontrahentami.
Odliczenie VAT tylko po spełnieniu warunków
Izba skarbowa przypomniała, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki:
- odliczenia tego dokonuje podatnik VAT oraz
- gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Natomiast w przypadku usług gastronomicznych nie masz prawa do odliczenia VAT z faktur za takie usługi. Wynika to bezpośrednio z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.
Podstawa prawna: art. 86 ust. 1, art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 poz. 710).
Sylwia Maliszewska
ekspert podatkowy z wieloletnim doświadczeniem
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację kilku ustaw, stanowiącą tzw. pakiet paliwowy, który ma uszczelnić pobór VAT - poinformowała Kancelaria Prezydenta. Pakiet zakłada m.in., że importer paliwa z innego kraju UE będzie musiał zapłacić od niego podatek VAT w ciągu 5 dni od momentu sprowadzenia go do Polski.
"Pakiet paliwowy" jest jednym z elementów przygotowywanym przez Ministra Finansów i jego zespół całościowego pakietu "uszczelniającego" pobór VAT.(nowelizacje ustaw o VAT i akcyzie, Prawa energetycznego oraz ustawy o zapasach paliw).
Celem nowelizacji jest wprowadzenia regulacji prawnych uszczelniających pobór podatku VAT w zakresie obrotu paliwami ciekłymi oraz uszczelnienie systemu koncesjonowania obrotu paliwami płynnymi z zagranicą. Nowe przepisy mają wyjść naprzeciw nadużyciom w branży paliwowej, lecz dotyczą również firm legalnie prowadzących działalność gospodarczą w zakresie obrotu paliwami. Ministerstwo Finansów szacuje, że budżet zyska na tym rozwiązaniu ok. 2,5 mld zł rocznie. Jak wynika z uzasadnienia do ustawy, proceder wyłudzania podatku od towarów i usług w obrocie paliwami związany jest przede wszystkim z ich wewnątrzwspólnotowym nabyciem, dokonywanym za pośrednictwem zarejestrowanych odbiorców. Stąd zaproponowane przez rząd zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług dotyczą właśnie nabycia paliw w ramach rynku wewnętrznego UE.
Polecamy szkolenia z tej teamtyki:
Jeśli zniszczysz towar – możesz być zmuszony do korekty VAT
Jeżeli utrata towaru nastąpiła z przyczyn prze Ciebie niezawinionych, to nie masz konieczności korekty VAT naliczonego. Co innego, gdy przyczyniłeś się do utraty towarów.
Warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Zasada ta wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Chodzi tu o przypadki ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Jedna ze spółek zajmuje się sprzedażą akcesoriów wyposażenia domu. W okresie od marca do 22 czerwca 2015 r. w ramach prowadzonej działalności sprzedawała m.in. obrusy i poszewki z nadrukowanym wzorem. Okazało się, że firma naruszyła prawo do wzoru kontrahenta z Niemiec. Na mocy zawartej ugody spółka zobowiązała się do likwidacji towarów ze wzorem. Podatnik nie wiedział, czy z uwagi na likwidację części produktów oznaczonych wzorem konieczna jest korekta VAT naliczonego i kiedy trzeba ewentualnie jej dokonać. Spytał więc fiskusa.
Organ podatkowy wyjaśnił, że spółka ma obowiązek korekty odliczonego podatku naliczonego, ponieważ utraciła prawo do odliczenia podatku (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP2/443-1200/15/AK).
Umowne zniszczenie towarów z korektą VAT
Skoro określony w treści zawartej ugody obowiązek zniszczenia części produktów stanowił konsekwencję naruszenia przez spółkę cudzych praw do wzoru, to nie można mówić, że zniszczenie rzeczy wynika z przyczyn niezawinionych przez spółkę i powodów pozostających poza jej kontrolą.
Firma powinna skorygować więc VAT naliczony w deklaracji podatkowej składanej za ten miesiąc, w którym nastąpiła zmiana prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Zmiana ta nastąpiła nie w miesiącu przeprowadzenia likwidacji produktów, ale w miesiącu zawarcia przez strony ugody, której efektem była decyzja o zniszczeniu niesprzedanych produktów ze wzorem.
Komentarz eksperta
Utrata i zniszczenie towarów (czy to na skutek zdarzeń losowych, czy to na skutek likwidacji) nie powoduje generalnie zmiany prawa do odliczenia skutkującej obowiązkiem dokonania korekty odliczonego podatku.
Utratę towaru trzeba właściwie udokumentować
Warunkiem jest odpowiednie (tj. wiarygodne) udokumentowanie i potwierdzenie kradzieży lub zniszczenia. Wynika to wprost z art. 185 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE. Na podstawie tego przepisu korekta nie jest dokonywana m.in. w przypadku należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia, zagubienia lub kradzieży własności (zob. również przykładowo wyrok NSA z14 października 2010 r., nr I FSK 1450/09).
Zniszczenie z winy podatnika oznacza obowiązek korekty
Od tej zasady istnieje jednak wyjątek. Dotyczy on przypadków, gdy utrata lub zniszczenie towaru nastąpiło z przyczyn zawinionych przez podatnika (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 września 2009 r., nr ILPP2/443-914/09-2/EN). Taka właśnie sytuacja miała miejsce w tym przypadku. Konieczność zniszczenia towarów wynikła z naruszenia przez spółkę cudzych praw do wzoru. Organ podatkowy słusznie zatem wyjaśnił, że wnioskująca o wydanie interpretacji spółka jest zobowiązana do korekty odliczonego podatku.
Na podkreślenie zasługuje przy tym fakt, że taka korekta powinna nastąpić już w okresie rozliczeniowym zawarcia przez strony ugody, której efektem była decyzja o zniszczeniu towarów (a nie w okresie rozliczeniowym faktycznego zniszczenia towarów). Musisz pamiętać, że przesłanką utraty prawa do odliczenia jest nie tyle samo zniszczenie towarów, co zmiana prawa do odliczenia. W analizowanym stanie faktycznym zmiana prawa do odliczenia nastąpiła właśnie z chwilą zawarcia ugody. To od tej chwili towary przeznaczone do zniszczenia przestały być przeznaczone do sprzedaży opodatkowanej VAT.
Zastosuj w praktyce
- Jeżeli zniszczenie towaru nastąpiło z przyczyn przez Ciebie niezawinionych, to wówczas nie ma podstaw do korekty VAT naliczonego. Konieczne jest jednak, abyś wiarygodne udokumentował i potwierdził fakt kradzieży lub zniszczenia.
- Jeśli do utraty towaru dochodzi z przyczyn zależnych od Ciebie, to wówczas musisz skorygować VAT.
Podstawa prawna:
- art. 185 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. ze zm.),
- art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Tomasz Krywan
prawnik, doradca podatkowy (nr wpisu 11058)
Najbliższe szkolenia z tej tematyki
Objęcie udziału w spółce w ramach darowizny bez VAT
Podatnik, który otrzyma w darowiźnie udziały w spółce, nie ma obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług. Czynność ta nie stanowi po jego stronie dostawy towarów ani świadczenia usług. Tak uznał dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 2 listopada 2015 r. (nr IPTPP2/4512-423/15-6/JSz).
W rozpatrywanej sprawie chodziło o sytuację, gdzie trzy spokrewnione osoby założyły spółkę jawną. Jeden ze wspólników zdecydował się przekazać w darowiźnie swoje udziały córce (która także jest wspólnikiem). Wątpliwości dotyczyły tego, czy w takiej sytuacji kobieta będzie musiała zapłacić VAT. Jak wyjaśnił organ podatkowy – w związku z nabyciem całości lub części udziału w spółce jawnej w ramach umowy darowizny po stronie podatniczki nie powstanie obowiązek zapłacenia podatku od towarów i usług.
Komentarz eksperta
Organ podatkowy zasadnie uznał, że nabycie udziału w spółce (w tym przypadku jawnej) w ramach umowy darowizny nie stanowi po stronie obdarowanego dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT i odpowiednio takie nabycie nie podlega opodatkowaniu VAT.
Nie każda dostawa towarów lub świadczenie usług podlega VAT
Na gruncie komentowanej interpretacji podatkowej zauważmy, że czynność prawna darowizny udziału w spółce nie została wskazana wprost w ustawie o VAT jako podlegająca opodatkowaniu. Nie może też zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów/świadczenie usług, a poza tym czynność ta nie ma charakteru odpłatnego. Tym samym nabycie udziału w spółce w ramach umowy darowizny nie podlega opodatkowaniu VAT.
Podstawa prawna: art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Emilia Bartkowiak
radca prawny