Zlikwidowany będzie proceder wykorzystywania paragonów do wystawiania faktur dla podmiotu, który faktycznie nie był nabywcą towaru lub usługi. Zdaniem resortu finansów do tego rodzaju nieuczciwych działań dochodzi zwłaszcza na stacjach paliw bądź przy zakupie materiałów budowlanych.
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o VAT, jaki ukazał się w Centrum Legislacyjnym Rządu, w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, faktura na rzecz nabywcy posługującego się numerem identyfikacji podatkowej lub numerem, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej, będzie wystawiana wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera tenże numer.
Na podatników, którzy nie zastosują się do tego przepisu, zostaną nałożone sankcje. W przypadku bowiem stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę w taki właśnie nieprawny sposób, organ podatkowy ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100 proc. kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, nie będzie tej sankcji.
W uzasadnieniu zmian zwraca się uwagę, że nie we wszystkich kasach fiskalnych na rynku istnieje obecnie techniczna możliwość umieszczenia na paragonie NIP-u nabywcy lub numeru, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby VAT. Dlatego też wystawianie faktur na podstawie paragonów zostanie ograniczone do tych kas, które mają taką funkcjonalność.
W myśl ustawy o VAT podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Powinny się w niej znaleźć m.in. dane konieczne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, jego korekt, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu.
Zgodnie z omawianym projektem nowelizacji, w przypadku ujęcia przez podatnika w ww. ewidencji wystawionej dla niego faktury niezawierającej numeru, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku, dotyczącej sprzedaży potwierdzonej paragonem, który nie zawiera numeru, za pomocą którego jest on rozpoznawany na potrzeby podatku, organ podatkowy także ustali dodatkowe zobowiązanie w wysokości odpowiadającej 100 proc. kwoty podatku wykazanego na tej fakturze.
Ministerstwo Finansów wyjaśniało już w swoich komunikatach, że na stacjach paliw wykorzystane są paragony, które nie były wydane klientowi bądź nie zostały odebrane przez rzeczywistych nabywców. Nieuczciwi pracownicy tych stacji wystawiają natomiast do takich paragonów – czerpiąc korzyść majątkową – faktury na zaprzyjaźnione firmy, które nie kupiły paliwa. W ten sposób dochodzi do zawyżenia kwoty podatku naliczonego i kosztów podatkowych.
Resort wskazuje, że przy sprzedaży paliwa osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, sprzedawca powinien zaewidencjonować tę czynność używając kasy fiskalnej; jego obowiązkiem jest też wydrukowanie paragonu i wydanie go kupującemu. Nabywca może z kolei zwrócić się do sprzedawcy o wystawienia faktury – w takim przypadku do egzemplarza faktury pozostającego u sprzedawcy dołącza się paragon. Wystawienie faktury dla innego podmiotu niż faktyczny nabywca paliwa oznacza udokumentowanie czynności, która nie została dokonana. W takiej sytuacji stacja paliw jest zobowiązana do odprowadzenia podatku wykazanego w tej fakturze do urzędu skarbowego, a także rozliczenia VAT z tytułu udokumentowanej paragonem sprzedaży paliwa dla faktycznego nabywcy.
Ministerstwo finansów ostrzega też, że wystawianie faktury w nierzetelny sposób oraz posługiwanie się takim dokumentem karane jest grzywną nawet do 720 stawek dziennych bądź karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku; obie te kary mogą też być wymierzone łącznie. Odpowiedzialność karną skarbową ponoszą nie tylko nieuczciwi sprzedawcy, ale także – z powodu niewłaściwego nadzoru – kierownicy stacji paliw, członkowie zarządu bądź główni księgowi firm, które prowadzą te stacje.
Jeśli chodzi o wysokość dodatkowego zobowiązania nakładanego przez organ podatkowy, to w projekcie nowelizacji ustawy o VAT jest propozycja, aby zostało ono zmniejszone z 20 do 15 proc. – gdy po wszczęciu kontroli celno-skarbowej, a przed upływem 14-dniowego terminu, o którym mowa w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, podatnik złoży korektę deklaracji i wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu.
Ustawa ma zacząć obowiązywać od 1 lipca 2018 r.
Autor: S.W.
Warsztaty faktura VAT:
Warszawa 
08.09.2025 09.09.2025 
1520.00 + VAT
