Prosiłabym o wyjaśnienie, jak wygląda sprawa oskładkowania kwot otrzymywanych w związku z przeprowadzaniem spisu rolnego.
Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy będziemy mieli do czynienia z umową zlecenia (z rachmistrzem spisowym), czy z dodatkami lub jednorazowymi nagrodami dla pracowników jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego oraz zastępców komisarzy spisowych, nagrodami spisowymi – dla komisarzy spisowych.
Powszechny spis rolny przeprowadzany jest od 1 września do 30 listopada 2020 r. Pracami spisowymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej kieruje Prezes Głównego Urzędu Statystycznego – jako Generalny Komisarz Spisowy. Zastępcami Generalnego Komisarza Spisowego są dyrektor Centralnego Biura Spisowego oraz osoby wyznaczone przez Generalnego Komisarza Spisowego. Na terenie województwa pracami spisowymi kieruje wojewoda – jako wojewódzki komisarz spisowy, a na terenie gminy – odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta – jako gminny komisarz spisowy.
Rachmistrza terenowego powołuje zastępca właściwego wojewódzkiego komisarza spisowego spośród osób, które uzyskały najwyższą liczbę punktów z egzaminu testowego, kierując się kolejnością na liście kandydatów na rachmistrzów terenowych. Dyrektor urzędu statystycznego – jako zastępca wojewódzkiego komisarza spisowego – zawiera z rachmistrzem terenowym umowę zlecenia.
Umowa zlecenia z rachmistrzem terenowym
W związku z tym, że rachmistrz obowiązki wykonuje w ramach umowy zlecenia, to podlega ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu tak jak zleceniobiorca. Jeżeli więc jest to dla tej osoby jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych, to ze zlecenia powinna zostać zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego. Dobrowolne z umowy zlecenia jest ubezpieczenie chorobowe. Ubezpieczeniom nie podlega osoba, która jest uczniem lub studentem i nie ukończyła 26 lat.
Dodatki lub jednorazowe nagrody za prace spisowe
W ramach wydatków związanych ze spisem osobowych mogą być finansowane dodatki za wykonywanie prac spisowych oraz jednorazowe nagrody za wykonywanie prac spisowych dla pracowników jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego oraz zastępców komisarzy spisowych, nagrody spisowe – dla komisarzy spisowych.
Aby odpowiedzieć na pytanie dotyczące obowiązków składkowych płatnika od wypłacanych pracownikom dodatków i nagród spisowych, istotne jest ustalenie kwalifikacji prawnej wypłacanych świadczeń. W zbliżonych stanie faktycznym dotyczącym spisu powszechnego w interpretacji z 18 listopada 2011 r. wydanej przez Izbę Skarbową w Bydgoszczy ITPB2/415-796/11/IL uznano, że dodatki i nagrody spisowe wypłacane pracownikom jednostek samorządu nie stanowią przychodów ze stosunku pracy. Świadczenia te zostały bowiem otrzymane w związku z wykonywaniem prac zleconych przez komisarza. Dodatki spisowe i nagrody dla oddelegowanych do tych prac nie stanowią przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie należy ich włączać do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Uznano, że źródłem przychodu w tym wypadku są przychody z działalności wykonywanej osobiście, tj. źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Analogiczne stanowisko wyraził dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 4 listopada 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.762.2016.2.IN).
Podstawa prawna:
- art. 21 ust. 2, art. 23 ustawy z 31 lipca 2019 r. o powszechnym spisie rolnym w 2020 roku (Dz.U. z 2019 r. poz. 1728 r.).
Andrzej Radzisław, radca prawny, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Zastanawiasz się, jak prawidłowo przygotować dokumentację ubezpieczeniową?
Skorzystaj z praktycznych wskazówek dot. rozliczeń z ZUS, zawartych w „Ubezpieczeniach społecznych w praktyce” i prowadź dokumentację ZUS w 100% poprawnie!
www.ubezpieczeniaspoleczne.wip.pl
